Bloemenweide

Bloemenweides

Ter bevordering van de biodiversiteit zijn bloemenweides een geweldige oplossing. Ze bevatten een enorme verscheidenheid aan soorten planten en bieden voedsel en leefgebied aan vele insecten en andere dieren. In kleine tuinen kunt u al een bloemenweide aanleggen, al zijn bloemenweides toch geschikter als u meer de ruimte ter beschikking heeft. 


Bij bloemenweides wordt vaak gedacht aan een aantal vierkante meters met een bonte verzameling van akker- of snijbloemen. Dit zijn echter bloemrijke akkers die bestaan uit eenjarige planten. Ik noem deze eenjarige bloemenweides. Elk jaar zult u de grond weer moeten bewerken om hetzelfde resultaat te krijgen. Hier is niets op tegen en deze bloemrijke akkers kunnen heel mooi en zeer kleurrijk zijn. Meerjarige bloemenweides zijn toch wat anders. Deze legt u een keer aan en daarna kunt u door goed beheer de weide ontwikkelen tot een divers grasland waar vele dieren zoals vogels, krekels, wilde bijen en vlinders zich thuis voelen. Tot in de 20e eeuw waren in agrarisch gebied dit soort bloemrijke graslanden, ook wel hooilanden genoemd, veel te vinden. Na intensivering van de landbouw komen hooilanden eigenlijk alleen nog voor in natuurgebieden. 

 
















Voorbeeld van een hooiland van Natuurmonumenten: Elfterheurne in Twente.



Bloemenweides zijn een van mijn specialiteiten. Ik leg bloemenweides aan met behulp van zaad van wilde autochtone planten. Dit betekent dat het zaad komt van planten die hier al duizenden jaren voorkomen en daardoor helemaal aangepast zijn aan ons milieu, het klimaat en de grond. Bovendien hebben autochtone planten zeer intieme relaties  met insecten en dieren van hier. 


De aanleg van bloemenweides kan op verschillende manieren. Een bestaand grasland kan langzaamaan door goed beheer worden omgevormd naar een kruidenrijk grasland mits er een zadenbank aanwezig is op het terrein. Indien dat er niet is, kan met een mengsel worden ingezaaid. Ten eerste wordt er een vals zaaibed gemaakt. Deze wordt opnieuw zaaiklaar gemaakt en afhankelijk van de onkruiddruk kan een tweede vals zaaibed gemaakt worden. Vervolgens wordt de bloemenweide ingezaaid. Aanleg van meerjarige of vaste bloemenweides gebeurt tussen september en november. Zo hebben de koude-kiemers een gelijke start te opzichte van de warmte-kiemers. Eenjarige bloemenweides kunnen van april tot juni aangelegd worden. 


Bij eenjarige bloemenweides heb je gelijk het eerste jaar resultaat. Echter na het eerste jaar zul je de bloemenweide opnieuw moeten bewerken en inzaaien. Meerjarige bloemenweides daarentegen zijn twee of drie jaar na aanleg pas bloemrijk. Geduld is dus vereist. Een groot voordeel van meerjarige bloemenweides is dat ze onderhoudsarm zijn. Maaien en afvoeren gebeurt 1-3 x per jaar afhankelijk van de situatie.

De foto links toont een bloemenweide in omvorming. Een stuk gazon dat door ganzen werd begrazen heb ik deels afgeplagd en opengeharkt. Vervolgens heb ik het ingezaaid met een inheems bloemenmengsel en ratelaar om de grassen tegen te gaan. Dit is het eerste jaar na inzaaiing. De bloemenweide is nog niet zo bloemrijk, maar dat zal komende jaren alleen maar meer worden.

Een bloemenweide in de tuin van een nieuwbouwwijk. Hier heb ik gekozen om verschillende mengsels in te zaaien. Een mengsel voor het laaggelegen en natte gedeelte, eentje voor het droger en hogergelegen gedeelte. Het eerste jaar hebben een koppel patrijzen en een stel hazen een jong voortgebracht in de tuin. Het tweede jaar zijn ze door bouwwerkzaamheden van de buren verdwenen. Het tweede en derde jaar broedden er grasmussen in de tuin.

Een meerjarige bloemenweide blijft nooit hetzelfde. Het eerste jaar zijn het de klaprozen en de korenbloemen die bloeien. In het tweede jaar overheersen de margrieten, kortlevende vaste planten, die de daarop volgende jaren steeds minder aanwezig zijn en plaats maken voor langlevende vaste planten. Op de foto zijn, in het tweede jaar na aanleg, margrieten te zien in combinatie met slangenkruid.